- Proje Türü :
- Restorasyon
- Yapım Yılı :
- 2014
- Bulunduğu Yer :
- İstanbul, Büyükada
TARİHÇE
2 Kasım 1856 yılında alınan Padişah fermanı ile, hayırsever insan Andon Ağa Apelyan tarafından mimar Andon Tülbentciyan’a yaptırılan “Surp Asdvadzadzin Verapokhum Ermeni Katolik Kilisesi”, İstanbul’da, Marmara denizinde 9 adadan meydana gelen “Prens Adaları” ‘nın en büyüğü olan, Bizans dilinde “Prinkipo”, Osmanlıcada ise “Ada-i Kebir” olarak adlandırılan “Büyükada” da bulunmaktadır.
15 Ağustos 1858’de, Meryem Ana’nın Göğe Yükseliş Yortusu gününde kutsanarak ibadete açılan kilisenin 14 metrelik çan kulesi 1895 yılında yaptırılmış, 1898 de ise soluna bir rahip meskeni, sağına ise bir tanesi 1962 yılında yıktırılan akaret binaları yaptırılmıştır.
Daha önce 1956 ve 1985 yıllarında basit onarımları yapılan bina, 2013 yılı sonunda başlayan esaslı bir restorasyon sonrası 17 Ağustos 2014 te, yine Meryem Ana’nın Göğe Yükseliş Yortusu gününde kutsanarak yeniden ibadete açılmıştır.
RESTORASYON İŞLEMLERİ
İlk yapımından, esaslı restorasyonun yapılışına kadar geçen süreçte, gerek ekonomik yetersizlikler ve gerekse kısa sürede hasarların giderilmesi kaygısıyla yapılan müdahaleler hem yetersiz kalmış, hem de yapının orijinal doku, detay ve görünümünde değişikliklere yol açmıştı. Ayrıca yapının deniz kenarında bulunması, özel bir koruma uygulanamamış madeni statik aksamlarında kimyasal korozyon ve deformasyona, bu da yapının fiziksel formunda da deformasyonuna ve statik zayıflamaya yol açmıştı.
Ayrıca yapının 19. Yüzyıla ait ibadet yapısı olması ve sit bölgesinde bulunması, yenileme uygulamasının orijinal malzeme ve işçilikle yapılması mecburiyetini getirmekteydi.
Tüm bu sınırlamalar, titiz bir araştırma ve ön çalışmayı gerektirmiş, öncelikle yapının rölöve ve restitüsyon projesi ile yapı laboratuarlarında malzeme niteliği etütleri yapılmış, akabinde sonradan eklenmiş, bozulmuş ve kullanılmış tüm malzemeler sökülerek elde edilen bilgiler doğrultusunda dönemin malzeme ve yapım teknikleri kullanılarak yeniden imal edilmiştir.
Yeterli mali destek sağlanması durumunda yapı içi ve çevre binalarda da yenileme ve güçlendirme çalışmaları sürdürülecektir.